CZASOWNIKI MODALNE

 1. Can - umieć, móc, potrafić
- wyrażanie umiejętności:
I can swim. Umiem pływać.

I can't dive. Nie umiem nurkować.

-pozwolenia / odmawianie:
You can play computer games in your room. 

Możesz grać w gry komputerowe w swoim pokoju.

You can't stay up late at night. Nie możesz przesiadywać do późna.

- prośby:
Can you tidy up your room, please?
Czy możesz posprzątać swój pokój.

-wyrażanie, że coś jest możliwe /niemożliwe:

You can see crocodiles  in the zoo. W zoo możesz zobaczyć krokodyle.

You can't see squirrels in this forest. 

W tym lesie nie można zobaczyć wiewiórek (ponieważ ich tam nie ma).

2. Could
I could... Umiałem...
Could you...? Czy mógłbyś...?
- wyrażanie umiejętności w czasie przeszłym: I could swim when I was 7.
- uprzejmych próśb: Could you mop the floor, please?

3. To be able to* - być w stanie, móc
I will be able to play the guitar next year.
Będę umiał grać na gitarze w przyszłym roku.

He swam a lot when he was 10. He was able to swim 100 metres really fast
during championships.

4. Must - musieć
- wydawanie nakazu:

I must watch this film. Muszę obejrzeć ten film.

Kiedy czujemy, że musimy coś zrobić i wynika to z naszej wewnętrznej motywacji.

I'm training really hard these days. Our team must win the football match.

- wydawanie zakazu:

You mustn't eat too much chocolate. Nie wolno ci jeść zbyt dużo czekolady.

5. Have to* - musieć - wynika to z zewnętrznych konieczności,
nakazów, prawa, regulaminów.  

Students in Great Britain have to wear school uniforms.
Uczniowie w Wielkiej Brytanii muszą nosic mundurki szkolne.

I have to wear a school uniform.
You have to wear...
He/ She/ It - has to wear...
We/ You/ They - have to wear...

Pytania: Do you have to wear a school uniform?
Yes, I do.
No, I don't.

Does he have to wear a school uniform?
Yes, he does.
No, he doesn't.

Przeczenia: don't / doesn't

I don't have to wear a school uniform.
He doesn't have to wear a school uniform.

6. Umiejętności w czasie przeszłym wyrażamy za pomocą
"had to".
I had to wear a uniform in my old school.
Musiałem nosić mundurek w mojej starej szkole.

Did you have to wear a school uniform?
Yes, I did.
No, I didn't.

7. Do wyrażania zakazu używamy "mustn't" oraz "can't".

You mustn't cross the road at the red light.
You can't play computer games in the kitchen.
 
8. Do udzielania porad używamy "should".

You should eat fruit and vegetables.
Powinieneś jeśc owoce i warzywa.

You shouldn't drink cold water.
Nie powinieneś pić zimnej wody.

9. May 

- pytanie o pozwolenie:

May I ask you a question? Czy mogę zadać ci pytanie?

- udzielanie zgody:

Yes, you may borrow my CD. Tak, możesz pożyczyć moją płytę.

10. Will  

- prośby:

Will you send me a postcard from holiday? Czy przyślesz mi pocztówkę z wakacji?

11. Wyrażanie pewności: must, can't.

Somebody is knocking at the door.
It must be my classmate, Wiktor.
Ktoś puka do drzwi. To musi być mój kolega z klasy, Wiktor.

It can't be mum because she's at work.
To nie może być mama, ponieważ ona jest w pracy.

12. Jeśli nie mamy pewności, stosujemy: might, may

It may/might be Witkor. To może być Wiktor.

* UWAGA: HAVE TO oraz BE ABLE TO mają znaczenie zbliżone do czasowników modalnych, jednak gramatycznie nimi nie są.